Moja Finlandia

Blog o życiu w Finlandii, o języku fińskim, ciekawostki, spostrzeżenia, miejsca warte zobaczenia, muzyka i wiele innych. Zapraszam !

sobota, 28 marca 2020

Nauka w fińskiej szkole podczas koronawirusa

Mój post będzie subiektywny, z perspektywy mamy uczennicy klasy 5 szkoły w Hämeenlinnie.
Przypuszczam, że w różnych szkołach w Finlandii zdalne nauczanie realizowane jest różnie, domyślam się, że nauczyciele mają wolną rękę w jaki sposób mogą przeprowadzać zajęcia.

Przede wszystkim zacznę od tego, że dzieci od najmłodszych lat przyzwyczajane są i pracują dość dużo na materiałach elektronicznych, czyli mają do dyspozycji Chromebooki oraz tablety. Od pierwszej klasy wszystkie dzieci w Hämeenlinnie korzystają z AIRO czyli takiej wirtualnej klasy. Znajduje się tam dziennik elektroniczny, materiały do nauki, audiobooki, ćwiczenia i wiele innych. W klasie mojej córki nauczyciel zawsze wpisuje tam co na przykład jest na zadanie domowe.


Teraz podczas epidemii koronawirusa dzieci w Hämeenlinnie uczą się zdalnie od 18.3.2020. Mają za sobą pierwszy pełny tydzień takiej nauki, moja córka drugi gdyż przestaliśmy ją posyłać od 16.3.2020. 

Codziennie rano muszą zalogować się do dziennika elektronicznego i potwierdzić swoją obecność między 8.40 a 9.10 rano. Następnie dostają zadania do zrobienia zgodnie z planem lekcji na dany dzień. Jeśli na przykład wypada w tym dniu liikunta, czyli nasz WF, dzieci dostają też ćwiczenia video i mają ćwiczyć. I tak, moja córka ćwiczy w domu!

Dostają także zadanie na popołudniu (etäpäiväkirja), które muszą zrobić później. To zwykle takie drobne ćwiczenie, zadanie.

Przedmioty takie jak angielski, niemiecki czy etyka prowadzone przez innych nauczycieli aniżeli swoich stałych (w przypadku mojej córki wychowawcy klas 5 A i B pracują wspólnie, czyli tak jakby Marta miała dwóch wychowawców równocześnie) przysyłają osobno materiał do zrealizowania i przesłania im drogą elektroniczną.


Od najbliższego tygodnia nauczyciele będą też prowadzić zajęcia przez video na Hangouts Meet, przypuszczam, że w mniejszych grupach. Póki co zostali podzieleni na grupy, tak aby w poniedziałek spotkać się na Hangoutach i ustalić czy u każdego wszystko działa, czy nie ma problemów technicznych.

Rozmawiałam z moją córką o tym całym uczeniu się w domu. Jest nawet zadowolona, mówi, że trochę łatwiej jest się skupić w domu, chociaż na pewno brakuje jej wspólnych zabaw na przerwach z koleżankami. Na pewno jednak brakuje wsparcia nauczyciela, kogoś kto będzie obok i w razie potrzeby wytłumaczy. Chociaż sama jestem nauczycielką, to niezbyt łatwo przychodzi mi wspieranie córki w przedmiotach takich jak matematyka. Poza tym mam pracę zdalną, którą też muszę się zająć. Na szczęście Marta jest mocno samodzielna i sama chce wszystko robić. Raz jej to lepiej wychodzi, raz gorzej ale myślę, że ta jej samodzielność jest całkiem dobra.

Dzisiaj usłyszałam też mądre słowa: w sytuacji w której znaleźli się uczniowie, nie jest ważne co to jest zdanie podrzędnie złożone czy równania z niewiadomymi. Ważnym powinno być budowanie relacji: nauczyciel-uczeń, dziecko-rodzic. Rozmawianie ze sobą; nauczyciele nie tylko powinni być od zadawania lekcji ale także powinni rozmawiać ze swoimi uczniami o tej całej sytuacji. Pamiętajmy, że nie każde dziecko ma to szczęście, że może porozmawiać z rodzicami. Ja sama zastanawiam się co z uczniami, których sytuacja w domu jest delikatnie mówiąc zła? Co z tymi uczniami, w których domach nie najlepiej się dzieje, gdzie warunki do nauki są kiepskie, z tymi dla których dzień spędzony w szkole był odskocznią od przykrej rzeczywistości w domu. Mam nadzieję, że mają wokół siebie dobrych pedagogów i znajdą wsparcie w tej dziwnej sytuacji odosobnienia, która nas wszystkich dotknęła.


Słowniczek e-learningowy:

etäopetus - zdalne nauczanie
opetus järjestetään kotona - nauka organizowana jest w domu
poikkeava olosuhde - wyjątkowa okoliczność
nettituki - wsparcie internetowe
puhelintuki - wsparcie telefoniczne







poniedziałek, 23 marca 2020

Koronawirus (COVID-19) w moim mieście Hämeenlinna



Ponieważ zasadniczo mało jest informacji na temat koronawirusa w Finlandii w języku polskim, pomyślałam, że zamieszczę tutaj, na swoim blogu, niewielki skrót tego co dzieje się w moim miasteczku, w Hämeenlinnie. Ot tak, choćby po to by kiedyś móc do tego powrócić i pomyśleć, że udało się szczęśliwie ten trudny czas pokonać.

W temacie jestem bardziej niż na bieżąco, gdyż codziennie tłumaczę wiadomości z języka fińskiego na angielski. Wiadomości te później znajdują się na stronie miasta TUTAJ . Dostępne są także na naszej stronie imigracyjnej TUTAJ .  W trakcie tworzenia jest też polskojęzyczna część na www.myintegration.fi, i choć materiał do publikacji już mam przygotowany, to póki co walczymy nadal z techniczną stroną. 

Hämeenlinna wydaje się bardzo dobrze przygotowana na epidemię, a raczej pandemię, choć tego słowa ja osobiście nie lubię. Kojarzy mi się bardziej z thrillerem i z zagładą, niż z sytuacją, w której znaleźliśmy się, a która mam nadzieję do żadnej zagłady nie zmierza.

Jakie są procedury, gdy ktoś podejrzewa, że jest zarażony?

  • w pierwszej kolejności można skorzystać z serwisu Omaolo (moje zdrowie), gdzie można przejść krótki test oceniający swoją sytuację. Serwis jest w języku fińskim, więc mało przydatny tym, którzy tego języka nie znają.
  • należy skontaktować się ze swoją przychodnią zdrowia, tak jak zwykle dzwoniąc na jej numer. Pielęgniarka w rozmowie oceni stan naszego zdrowia i przekieruje do odpowiedniej placówki według odpowiednich procedur.
  • przychodnia główna w Hämeenlinnie ma przygotowane osobne skrzydło G na przyjęcie osób zarażonych koronawirusem. Nie należy w żadnym wypadku tam jechać, tylko najpierw zadzwonić do swojej przychodni.
  • podobnie szpital centralny Kanta-Hame, prowadzi dyżur, po godzinach pracy przychodni oraz w weekendy.

Wszystkie wizyty w szpitalach, domach opieki są zabronione.

Wszystkie wyjazdy zagraniczne są zabronione i aktualnie niemożliwe ze względu na zamknięcie granic. Zamknięte są granice Finlandii, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Norwegii, Szwecji, czyli przejazd jest praktycznie niemożliwy. 
Organizowane są loty pod nazwą #LOTdoDOMU, o więcej informacji należy pytać Ambasadę Polski w Finlandii. Ambasada Polski w Finlandii dostępna jest całodobowo pod nr telefonu 📞+358 503 818 653, również przez WhatsAppa.


Wizyty lekarskie i dentystyczne zaplanowane na najbliższy czas są przekładane. Przyjmowane są tylko pilne przypadki i konieczne. 
Moja córka miała planowaną wizytę stomatologiczną na 27.3, dzisiaj otrzymałam telefon o przełożeniu wizyty na czerwiec.

Hämeenlinnie uruchomiony został numer specjalny dla osób starszych i mieszkających dalej od infrastruktury, pod który mogą dzwonić jeżeli potrzebują pomocy, wsparcia, nie wiedzą co zrobić. Obsługa jest w języku fińskim, natomiast cały czas pracujemy nad tym aby wesprzeć również obcokrajowców. Dzwonić można pod numer 📞  03 621 7200 od poniedziałku do piątku 9-18 oraz w weekendy 10-14.

Zajęcia szkolne odbywają się od 18.3 zdalnie z domu. Uczniowie dostają materiał do nauki codziennie od swoich nauczycieli. Moja córka musi zgłosić zdalnie obecność między 8.40 a 9.10 rano. Otrzymuje zaraz informacje jaki materiał ma przerobić zgodnie z planem lekcji na dany dzień. Jeżeli przypadają zajęcia sportowe to musi na przykład ćwiczyć zgodnie z jakimś materiałem video. Codziennie popołudniu musi także przygotować taki dzienniczek, sprawozdanie z danego dnia. 
Szkoły otwarte są jedynie dla uczniów klas nauczania wczesnoszkolnego oraz przedszkola, w sytuacji gdy rodzice pracują w placówkach typu przychodnia, szpital, pogotowie itp. Część przedszkoli w Hämeenlinnie została zamknięta, a dzieci przeniesione do innych otwartych placówek. TUTAJ lista co i gdzie działa lub nie.

Uczniowie, którzy dojeżdżają zwykle autobusem do szkoły i posiadają kartę Waltti, nie mogą z niej korzystać w trakcie nauczania zdalnego.

Wszelkie spotkania i imprezy szkolne są na tę chwilę odwołane.

Zamknięte są:
  • baseny
  • biblioteki
  • Verkatehdas 
  • Setlementti / Kumppanuustalo
  • hale sportowe
  • lodowiska
  • Ratusz
  • większość pchlich targów (kirppisy)

KASTELLI jest jak na razie otwarte, punkt obsługi obcokrajowców działa. 

Ponieważ pracuję dla miasta, można kontaktować się również ze mną w razie potrzeby codziennie od poniedziałku do piątku między 9:00 a 15:00. 📞+358 50 567 7888.


Więcej informacji na różnych stronach w innych językach:

Słowniczek koronawirusowy:

koronavirus - koronawirus
rajoitus - ograniczenie
tartunta - zarażenie
tartuttaa - zarazić się
toipua sairaudesta - wyzdrowieć z choroby
sairastua - zachorować
potilas on tehohoidossa - pacjent jest na oddziale intensywnej terapii
sairaanhoitopiiri - opieka szpitalna, szpital
hengitysvaikeus - trudność w oddychaniu
aiheuttaa kuoleman - powodować śmierć
yskä - kaszel
aivastaa - kichać
suojaa suusi - zakryj usta
välttää sosiaalisia kontakteja - unikać kontaktów 
ehkäistä - zapobiegać
levitä - rozprzestrzeniać się
pysy kotona - zostań w domu







piątek, 28 lutego 2020

28.2. Dzień Kalevali (Kalevalan päivä)

Dzisiaj przypada Dzień Kalevali, dzień kultury fińskiej. To i u mnie na blogu króciutko 😉


Väinämöinen broni magicznego młynka Sampo przed Louhi. Zdjęcie z wikipedii



Kalevala, mówiąc pokrótce to poemat epicki (coś jak nasz Pan Tadeusz) składających się z pieśni ludowych popularnych na terenach Finlandii, Estonii i Karelii. Pieśni zostały zebrane przez Eliasa Lönnrota w XIXw i przetłumaczone na wiele języków. Na język polski było również kilka tłumaczeń, ostatnie z 1998 Jerzego Litwiniuka, i zarazem pierwsze przełożone bezpośrednio z oryginału. Wcześniejsze przekłady były z innych języków (np. niemieckiego) na język polski.


O treści Kalewali można poczytać po polsku tutaj. Każdy z poematów nazywa się ”runo” czyli poemat/wiersz.

Fragment runo XV w przekładnie Jerzego Litwiniuka
Pszczółka uniosła się z ziemi, miodoskrzydła sponad kępy
I polatywała zwinnie, trzepotała skrzydełkami
Dookoła czapy księżyca, skrajem słońca wędrowała,
Na ramieniu Niedźwiedzicy, ponad grzbietem siedmiogwiezdnej,
Do piwnic Stwórcy wleciała, do komór Wszechmogącego

a to oryginał jeśli się nie mylę:
Mehiläinen maasta nousi, simasiipi mättähältä;
jopa lenti löyhytteli, pienin siivin siuotteli.
Lenti kuun keheä myöten, päivän päärmettä samosi,
otavaisten olkapäitse, seitsentähtyen selitse:
lenti Luojan kellarihin, kamarihin kaikkivallan.


Szerzej o Kalevali można, i warto, poczytać tutaj.

A moja przygoda z kulturą fińską zaczęła się około 6 lat temu, wtedy moja bratowa (pozdrawiam Kasiu!) użyczyła mojej córce pewną książkę... Mam ją do dziś choć obiecałam zwrócić. Kiedyś więc pewnie wróci do Krakowa. Mowa o Zachariasz Topelius Sampo Lappelill w przekładzie Janiny Porazińskiej z 1986 r. (aczkolwiek Porazińska opracowała ją w 1958 r.) Książka ta właśnie jest zbiorem opowiadań dla dzieci na podstawie Kalevali. Poniżej fragment przedsłowia 😊


A tutaj fragment o Väinämöinen, czyli po polsku jak widać Vejnemeinen 😏
Co ciekawe, postać Gandalfa z Mitologii Śródziemia J.R.R. Tolkiena wzorowana była na głównym bohaterze Kalevali, czarodzieju, mędrcu, pieśniarzu imieniem Väinämöinen.

O Kalevali na YLE


No i na koniec parę słówek:

kansalliseepos - epos narodowy
liputuspäivä - dzień kiedy flaga jest na maszcie
karkausvuosi - rok przestępny
Kalevala on kulttuurin kivijalka - Kalevala jest fundamentem kultury.
tarina - historia
kansanlaulu - pieśń ludowa
tietäjä - mędrzec





czwartek, 6 lutego 2020

Penkkarit czyli zakończenie szkoły średniej


Dzisiaj w centrum Hämeenlinny jak i w wielu innych miastach w Finlandii można było zobaczyć zabawne ciężarówki wypakowane po brzegi kolorowo i śmiesznie wystrojona młodzieżą. To znak, że kończą oni właśnie naukę w liceum i wkrótce przystąpią do egzaminów końcowych.


Penkkarit 2020 w Hämeenlinnie
photo: Rami Al-Hijazi

Przejazd ciężarówek to  tradycja w Finlandii, gdzie  następnego dnia młodzież  ma „Vanhojentanssit” czyli  „Stare Tańce”, coś jak u nas  Studniówka.

Penkkarit 2020 w Hämeenlinnie photo: Rami Al-Hijazi
Dzień tego przejazdu ciężarówkami ma nazwę „Penkinpainajaiset" a w mowie potocznej "Penkkarit". Wedug Wikipedii nazwa jest tłumaczeniem z języka szwedzkiego słowa bänkskuddagille. Gdzie bänk oznacza ławkę (penkki), skudda trzęsienie lub oczyszczenie, a gille to impreza.

Penkkarit 2019 w Hämeenlinnie
photo: mojaFinlandia

Penkkarit 2019 w Hämeenlinnie
photo: mojaFinlandia